در قالب یك پژوهش بررسی شد
عاملی مهم در پیش گیری از اعتیاد دانش آموزان
نقشه: بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سوء مصرف مواد در دانش آموزان نشان میدهد كه هرچه ارتباطات و تعاملات بین فردی موثر و مناسبی بین دانش آموزان وجود داشته باشد احتمال گرایش به رفتارهای پرخطر و لطمه های اجتماعی كمتر خواهد بود.
به گزارش نقشه به نقل از ایسنا، دانش آموزان آینده سازان جوامع هستند و دانش آموزان نقش حیاتی در جامعه و چگونگی شكل دهی جامعه به نسل ها دارند. دانش آموزان در معرض خطرات زیادی هستند كه سلامت جسمی و روانی آنان را تهدید می كند. یكی از عوامل خطرساز كه از رشد و بالندگی دانش آموزان جلوگیری می كند، رشد بی رویه سوء مصرف مواد مخدر سنتی و صنعتی در میان نوجوانان و جوانان است. اعتیاد همچون مسائلی است كه بعنوان فاجعه، جهان را وارد مشكل نوینی كرده و قربانیان زیادی از جوامع بشری، همچون كشور ما گرفته است.
در پژوهشی كه درباب "رابطه بین سرمایه اجتماعی و گرایش دانش آموزان به مصرف مواد مخدر" توسط تیم پژوهشگران متشكل از اكبر زارع شاه آبادی(دانشیار دانشگاه یزد)، محمدعلی اویسی(كارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه یزد) و لیلی بنیاد(دانشجوی دكترای جامعه شناسی دانشگاه یزد) انجام شده، آمده است: « اعتیاد، گذشته از ایجاد اختلافات خانوادگی، زیان های اقتصادی و فرهنگی فراوانی را نیز سبب می شود. اعتیاد سالانه هزاران انسان را به كام مرگ می فرستد. اعتیاد، پدیده ای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است كه عامل های مختلفی همچون فردی، خانوادگی، محیطی و اجتماعی در رشد و گسترش آن دخالت دارد. غالبا نقش خانواده و گروه دوستان در معتاد شدن افراد برجسته تر از سایر موارد است.»
در این پژوهش پژوهشگران می گویند: « سرمایه اجتماعی عبارت است از ارتباطاتی كه بین مردم وجود دارد و محل زندگی آنها را از نظر روابط غنی می سازد. بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سوء مصرف مواد در دانش آموزان نشان میدهد كه هرچه ارتباطات و تعاملات بین فردی موثر و مناسبی بین دانش آموزان وجود داشته باشد احتمال گرایش به سمت رفتارهای پرخطر و لطمه های اجتماعی كمتر خواهد بود. در واقع جامعه و اطرافیان متقابلا در افزایش مصرف مواد نقش دارند، بطوریكه در بعضی گروه های اجتماعی، مصرف مواد شرط پذیرفته شدن از طرف دیگران است.
جوانان به سبب عدم اطلاع از مضرات و نتایج مواد مخدر و نادیده انگاشتن عوارض آن گرفتار باورهای غلط می شوند، بطوریكه تصور می كنند مصرف تفریحی و تجربه یكبار مصرف سبب كسب لذت و خوشگذرانی می شود و سبب اعتیاد نخواهد شد. غافل از آنكه خیلی از معتادین مصرف كننده مواد مخدر با همین انگیزه مبادرت به مصرف كرده و یكبار مصرف سبب ایجاد تمایل و احساس مثبت برای ادامه مصرف در آنان شده و موجبات وابستگی روانی به این گونه مواد را آنان فراهم نموده است.»
در این پژوهش با جامعه آماری ۴۷۲۱ نفر از دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه در شهر زابل و با روش پرسش نامه انجام شده، آمده است: « دسترسی جوانان و نوجوانان به سرمایه اجتماعی می تواند، زمینه كاهش مشكلات اجتماعی و رفتاری را فراهم آورد؛ بنابر این با فراهم آوردن زمینه تعاملات اجتماعی، مهارت های اجتماعی و كار تیمی می توان از میزان لطمه های اجتماعی و خطرپذیری در آنان كاست و موجبات پیشرفت تحصیلی و ارتقاء سلامت آنان را فراهم آورد.
انطباق و تمایل به مواد مخدر بر حسب سطوح مختلف گرایش مذهبی متفاوت می باشد، طوری كه افراد با گرایش مذهبی بالاتر، كمتر تمایل به مصرف مواد دارند و سازگاری بیشتری نسبت به افراد با نگرش مذهبی پایین دارند؛ بدین سبب لازم است كه مقامات آموزشی و تربیتی مدارس شرایط موردنیاز برای افزایش نگرش مذهبی نوجوانان را فراهم آورند.»
نتایج پژوهش حاضر حكایت از وجود تفاوت معناداری بین میزان گرایش دانش آموزان به مصرف مواد مخدر بر حسب جنسیت دارد. خروجی آزمون تی برای مقایسه میزان گرایش به مواد بر حسب جنسیت نشان داد: میانگین گرایش پسران ۳۷.۹۲ و میانگین گرایش دختران ۳۱.۳۵ است. بدین سبب میزان گرایش به مواد مخدر در پسران بیشتر از دختران است.
روابط نادرست با گروه دوستان بطور معنادار موجب افزایش میزان گرایش دانش آموزان به مواد مخدر می شود؛ آنها بعنوان واكنشی در قبال قرار گرفتن مكرر در موقعیت های نامناسب همچون احساس ناامنی، فشار، آشفتگی روانی، احساس حقارت، طردشدگی و بیگانگی، تعارض با والدین با مشكلات روزمره به موادمخدر پناه می برند. دسترسی جوانان و نوجوانان به سرمایه اجتماعی می تواند، زمینه كاهش مشكلات اجتماعی و رفتاری را سبب شود؛ بنابر این با فراهم آوردن زمینه تعاملات اجتماعی، مهارت های اجتماعی و كار تیمی می توان از میزان لطمه های اجتماعی و خطرپذیری در آنان كاست و موجبات پیشرفت تحصیلی و ارتقاء سلامت آنان را فراهم آورد. هرچه ارتباطات و تعاملات بین فردی بهتر و موثرتری بین دانش آموزان وجود داشته باشد احتمال گرایش به سمت رفتارهای پرخطر و لطمه های اجتماعی كمتر خواهد بود. بالعكس عدم وجود تعاملات موثر بین جوانان و نوجوانان می تواند آنها را به سمت موادمخدر سوق دهد.»
این پژوهش در شماره اول فصلنامه انتظام اجتماعی به چاپ رسیده است.
این مطلب Go Map را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در نقشه
نظرات بینندگان نقشه در مورد این مطلب