ننایج یك مطالعه جدید نشان داد
پرتوتابی، راهکاری برای کاهش آلودگی آب
به گزارش نقشه، در یک مطالعه جدید، محققان به سراغ یکی از چالش های مهم صنعتی رفته اند و کوشیده اند نگاهی جامع و ساده به کارکرد روش های پرتوتابی در پاکسازی فاضلاب ها ارائه نمایند تا راهی برای کاهش آلودگی های پایدار پیدا شود.
به گزارش نقشه به نقل از ایسنا، آلودگی منابع آبی در خیلی از نقاط جهان به سبب رشد جمعیت، گسترش صنایع و افزایش مصرف آب شیرین به یکی از نگرانی های جدی محیط زیست تبدیل گشته است. ورود پساب های صنعتی و کشاورزی به رودخانه ها و سفره های زیرزمینی، کیفیت آب را می کاهد و زیست موجودات را تهدید می کند. دراین میان، ترکیبات پیچیده و گاه خطرناک موجود در فاضلاب های صنعتی سبب می شود که پاکسازی آنها سخت، پرهزینه و زمانبر باشد. هر صنعت بنا بر ماهیت فعالیت خود مواد متفاوتی تولید می کند. از هیدروکربن ها و روغن گرفته تا ذرات ریز معلق. همین تنوع آلاینده ها سبب می شود روش های معمول همیشه کارآمد نباشند و در خیلی از موارد نتوانند آلودگی را به سطح ایمن برسانند. این مسئله نیاز به بررسی و توسعه راهکارهای علمی جدید را جدی تر کرده است.
در دهه های اخیر روش های نوین تصفیه مانند اکسیداسیون پیشرفته و فناوری های غشایی با هدف رفع نقصهای روش های سنتی مطرح شده اند. این فناوری ها به کمک واکنش های شیمیایی پرقدرت یا فیلترهای پیشرفته تلاش می کنند ترکیبات سخت، سمی و ماندگار را به مواد ساده و کم خطر تبدیل کنند. در بین این شیوه ها، پرتوتابی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این تکنیک از پرتوهای یون ساز یا غیر یون ساز برای تخریب آلاینده ها استفاده می نماید. وقتی این پرتوها به آب برخورد می کنند رادیکال های بسیار واکنش پذیر تولید می شود که توانایی بالایی در شکستن پیوندهای شیمیایی آلاینده ها دارند. سرعت عمل این فرآیند و گستره آلاینده هایی که می تواند حذف کند، آنرا به گزینه ای جذاب برای محققان تبدیل نموده است.
در چنین زمینه ای، فاطمه مرتضی زاده محقق مهندسی بهداشت محیط در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مطالعه ای مروری انجام داده است. این تیم علمی تلاش نموده تصویری روشن و کاربردی از روش های مختلف پرتوتابی در تصفیه فاضلاب عرضه کند و نشان دهد این تکنیک در چه شرایطی می تواند موثر باشد.
در این مطالعه، محققان ابتدا مجموعه گسترده ای از مقالات علمی انتشار یافته از سال ۲۰۰۰ تا مارس ۲۰۲۳ را گردآوری کردند. زبان این منابع انگلیسی و فارسی بوده و از پایگاه های علمی معتبر مانند ScienceDirect، Google Scholar، Web of Science، Scopus، PubMed و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام استخراج شدند. بعد از جمع آوری داده ها، محتوای تحقیقات دسته بندی شده و توضیحی منسجم از پیشرفت ها، روش ها و کاربردهای پرتوتابی در تصفیه فاضلاب عرضه شد.
نتایج بررسی ها نشان می دهند که پرتوتابی، ابزاری موثر برای کاهش آلاینده های پایدار در فاضلاب است و نسبت به خیلی از روش های سنتی اثرات زیست محیطی کمتری دارد. ترکیب این فناوری با سایر شیوه های تصفیه می تواند هزینه ها را کم کند و کارآمدی را بالا ببرد.
پرتوهای یون ساز از راه تولید رادیکال های آزاد و پرتوهای غیر یون ساز با هدف قرار دادن DNA میکروارگانیسم ها در گندزدایی آب اثرگذار هستند. همینطور پرتو الکترونی، گاما و ماکروویو توانایی بالایی در حذف آلاینده ها و پاکسازی لجن دارند. در عمل نیز پرتو گاما برای گندزدایی لجن و پرتوی الکترونی برای تصفیه فاضلاب صنعتی به کار می رود.
در بخش دیگری از نتایج تأکید شده که این تکنیک می تواند خیلی از ترکیبات پایدار و پیچیده را به مواد ساده و بی خطر تبدیل کند. باآنکه هزینه اولیه تجهیزات پرتوتابی بالاست، اما وقتی این فناوری با روش های دیگر ترکیب شود صرفه جویی قابل توجهی بوجود می آورد. محققان باور دارند که جهت استفاده گسترده تر از این شیوه، لازم است مطالعات بیشتری در رابطه با کاهش هزینه ها، افزایش ایمنی و بهینه سازی فرآیند صورت گیرد.
بر اساس اطلاعات تکمیلی این تحقیق، پرتوتابی با پرتوهای مختلف مانند گاما، فرابنفش و پرتوی الکترونی می تواند کیفیت آب خروجی را بشکل قابل ملاحظه ای بهبود دهد. این تکنیک بدون نیاز به مواد شیمیایی اضافی کار می کند و در یک مرحله می تواند سطح بالایی از پاکسازی را به دست آورد. در عین حال، هزینه تجهیزات و نگهداری آنها یکی از چالش های اصلی است و بنابراین ترکیب آن با روش های بیولوژیک یا اکسیداسیون پیشرفته راهکاری مناسب به نظر می آید. جمع بندی این مطالعه نشان میدهد که پرتوتابی می تواند در کنار شیوه های موجود نقش مکمل مهمی در پایین آوردن آلودگی های صنعتی داشته باشد.
همچنین به قول مجریان این پژوهش، نیاز است در مطالعات آینده دوز مناسب پرتو، زمان تابش و سمیت احتمالی محصولات جانبی بررسی شود تا کارآمدی نهائی این فناوری افزایش یابد.
این یافته ها در «مجله سلامت و بهداشت» انتشار یافته اند. این مجله وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل است و به انتشار پژوهش های علمی در عرصه بهداشت و سلامت می پردازد.
به طور خلاصه، در چنین زمینه ای، فاطمه مرتضی زاده محقق مهندسی بهداشت محیط در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مطالعه ای مروری انجام داده است. زبان این منابع انگلیسی و فارسی بوده و از پایگاه های علمی معتبر مانند ScienceDirect، Google Scholar، Web of Science، Scopus، PubMed و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام استخراج شدند. این یافته ها در مجله سلامت و بهداشت منتشر شده اند.
منبع: نقشه
این مطلب Go Map را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در نقشه
نظرات بینندگان نقشه در مورد این مطلب