ارتقاء جایگاه ایران در شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی
به گزارش نقشه، شاخص جهانی آمادگی دولت ها در زمینه هوش مصنوعی سال ۲۰۲۴ منتشر گردید که ایران به سه پله ارتقا در مقایسه با سال ۲۰۲۳ در جایگاه ۹۱ جهان (با امتیاز کل ۸۸/۴۳) قرار دارد.
به گزارش گروه علمی ایرنا از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، بر پایه گزارش «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» در سال ۲۰۲۴ میلادی که با مدیریت موسسه «آکسفورد اینسایتس» تهیه و نگاشته شده؛ ایران در جایگاه ۹۱ جهان (با امتیاز کل ۸۸/۴۳) است. در این گزارش، ۱۸۸ کشور ارزیابی و در سیاهه پایانی رتبه بندی شده اند.
ایران در گزارش سال ۲۰۲۳ میلادی این شاخص، در رتبه ۹۴ جهان (با امتیاز کل ۰۷/۴۲) در بین ۱۹۳ کشور جای گرفته بود.
ظرفیت تحول آفرین هوش مصنوعی انکارناپذیر است و دولت ها در سراسر دنیا تأثیر آنرا به رسمیت شناخته اند. دولت ها نه تنها در کوشش برای تسهیل نوآوری های در رابطه با هوش مصنوعی و ایجاد چارچوب های نظارتی هستند، بلکه می کوشند این فناوری را در خدمات عمومی هم به کار گیرند. با این وجود، یافتن راه هایی برای اطمینان از پذیرش موثر هوش مصنوعی به نفع عموم مردم همچنان یک چالش است. «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» به دنبال پاسخ به همین مسئله است. پرسش اصلی که این شاخص به آن پاسخ می دهد اینست که دولت ها تا چه اندازه برای پیاده سازی هوش مصنوعی در عرضه خدمات عمومی به شهروندان خود آمادگی دارند.
«شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» آمیزه ای از ۳۹ سنجه است که در ۱۰ شاخص و سه بُعد دسته بندی شده اند. رتبه ایران در بُعد «دولت» ۱۴۶، در بُعد «فناوری» ۶۴، و در بُعد «داده و زیرساخت» ۷۰ جهان است. در جدول یک، امتیاز و رتبه‌ی ایران در سه بُعد و ۱۰ شاخص کلیدی «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» آمده اند.
داده های جدول بالا نشان می دهند که ایران در بُعدهای فناوری و داده و زیرساخت عملکرد بهتری نسبت به بُعد دولت داشته است. اما در زمینه های پذیرش هوش مصنوعی و بلوغ فناوری، بخصوص در سطح حاکمیت و توسعه استراتژی های جامع، چالش های جدی وجود دارد. در نمودارهای دو تا چهار، روند جایگاه جهانی ایران در سه بُعد کلیدی «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» گزارش شده است.
بر پایه نمودارهای بالا، جایگاه جهانی ایران در سالهای گذشته، در بُعدهای ارزیابی این شاخص با افت و خیزهایی همراه بوده است. در سال ۲۰۲۴ میلادی جایگاه ایران تنها در بُعد داده و زیرساخت بهبود یافته است.
بر پایه این گزارش، ایران در سال ۲۰۲۴ میلادی در بین کشورهای منطقه در جایگاه ۱۶ جای گرفته است. در ویرایش پیشین این شاخص، ایران در جایگاه ۱۷ منطقه بود. در جدول چهار، امتیاز و جایگاه کشورهای منطقه در این گزارش آمده است. در این جدول، پیشرفت (£)، پایستگی (=)، یا پسرفت (¤) رتبه جهانی کشورهای منطقه هم در مقابل ویرایش پیشین «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی» نشان داده شده اند. دراین میان، فلسطین با ۶۷ پله پیشرفت و افغانستان با ۳۹ پله پسرفت، چشم گیرترین تغییر رتبه را در مقابل سال ۲۰۲۳ میلادی در منطقه داشته اند.
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در این شاخص سال جاری در رتبه پنجم قرار دارد و با امتیاز متوسط ۴۸.۵۰ در میانه رتبه بندی های منطقه ای قرار گرفته است. امارات متحده عربی با امتیاز ۷۵.۶۶ پیشتاز این منطقه است و به جمع ۱۵ کشور برتر جهانی راه یافته است. با این وجود، این منطقه همینطور گسترده ترین دامنه امتیازات را در این شاخص نشان می دهد—فاصله ۶۱.۰۳ امتیازی بین امارات و یمن (۱۴.۶۲)، که کمترین عملکرد را در سطح جهانی دارد، وجود دارد.
این منطقه در بُعدهای فناوری (۳۹.۳۴) و داده و زیرساخت (۵۹.۹۴) کمی بالاتر از متوسط جهانی امتیاز گرفته که نشان دهنده پیشرفت در نوآوری هوش مصنوعی و دسترسی به داده ها است. با این وجود، در بُعد دولت (۴۷.۷۷) عملکرد ضعیفی دارد که نشان دهنده احتیاج به بهبود در راهبردهای هوش مصنوعی، چارچوب های حکمرانی و استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی است. امتیاز بالای کشورهایی همانند امارات و عربستان سعودی ظرفیت رو به رشد این منطقه را برای نوآوری و توسعه زیرساخت ها نشان داده است.
عربستان سعودی سرمایه گذاری های عمده ای در هوش مصنوعی انجام داده است. این کشور در اجلاس هشتم ابتکار سرمایه گذاری آینده (FII) در اکتبر، پروژه «ترنسندنس» (Transcendence) را رونمایی نمود. این طرح بلندپروازانه ۱۰۰ میلیارد دلاری در صدد است با تقویت تمام جنبه های زنجیره تأمین هوش مصنوعی، یک مرکز هوش مصنوعی رقابت پذیر جهانی ایجاد نماید. ساخت مراکز داده، جذب استعداد، و توسعه مدلهای هوش مصنوعی داخلی همچون پروژه های این طرح هستند.
چشم اندازهای راهبردی هم در سرتاسر منطقه درحال شکل گیری، موریتانی و رژیم اشغالگر قدس سال جاری نخستین استراتژی های ملی هوش مصنوعی خویش را منتشر نمودند که گامی مهم به سمت حکمرانی ساختاریافته هوش مصنوعی محسوب می شود. در همین حال، عمان در سپتامبر برنامه اجرایی خود برای هوش مصنوعی را روزآمد و عزم خویش را به پیشبرد پذیرش هوش مصنوعی تقویت کرد.
در این منطقه، توسعه زیرساخت همچنان اولویت دارد. صندوق ثروت ملی عربستان سعودی، صندوق سرمایه گذاری عمومی (PIF)، از یک شراکت استراتژیک با گوگل کلود برای توسعه یک مرکز هوش مصنوعی جدید در نزدیکی شهر دمام اطلاع داد. این مرکز میزبان پژوهش های مشترک در زمینه مدلهای زبان عربی و کاربردهای خاص هوش مصنوعی عربستان خواهد بود و فناوری گوگل کلود را در دسترس کسب و کارها و توسعه دهندگان سعودی قرار می دهد. افزون بر این، صندوق توسعه ابوظبی (ADFD) حدود ۱۰۰ میلیون دلار برای پشتیبانی از تحول دیجیتال بخش بهداشت اردن مختص کرده است.
گفتنی است که در ویرایش ۲۰۲۴ «شاخص جهانی آمادگی دولت در زمینه هوش مصنوعی»، «آمریکا» با امتیاز ۰۳/۸۷ در جایگاه نخست جهان است و کشورهای «سنگاپور»، «کره جنوبی»، «فرانسه»، و «انگلستان» هم در جایگاه های دوم تا پنجم هستند.
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) با ساخت و به روزرسانی ابزارهایی حرفه ای برای ارزیابی و سنجش علم، فناوری، و نوآوری کشور می کوشد تا در زمینه های در پیوند با مأموریت هایش به سیاست گذاران برای برنامه ریزی های درست و کارآمد یاری رساند. این گزارش هم از انتشارات سامانه جایگاه علم، فناوری، و نوآوری ایران در جهان (نما) است که به پایش و گزارشِ پیرامونِ ۹۰ شاخص متعدد از ۵۵ نهاد جهانی در حوزه های علم، فناوری، و نوآوری می پردازد و در نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IR در دسترس همگان است.
منبع: gomap.ir
این مطلب Go Map را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در نقشه
نظرات بینندگان نقشه در مورد این مطلب