یکی از غلاتی که تاریخ بشر را تغییر داد
نقشه: نقشه: کشت گندم، علفی که تبدیل به غذایی اساسی شد، نقطه عطفی در پیشرفت تمدن بشری بود. امروزه این محصول مهم ترین محصول جهان از نظر امنیت غذایی بشمار می رود اما داده های اتحادیه اروپا هشدار می دهند که تأثیرات تغییرات آب و هوایی می توانند قیمت این غله را به میزان قابل توجهی بالا برند و روند تولید آنرا در مناطق خاصی از جهان دستخوش تغییر کنند.
به گزارش نقشه به نقل از ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، حدود ۱۲ هزار سال قبل، انقلاب نوسنگی بطور اساسی اقتصاد، رژیم غذایی و ساختار نخستین جوامع انسانی را در هلال حاصلخیز خاور نزدیک تغییر داد. با شروع کشت غلات مانند گندم و جو و اهلی کردن حیوانان، نخستین شهرها به عنوان یک بافت اجتماعی جدید ظهور کردند. حالا مطالعه ای که با همکاری دانشگاه بارسلونا، مرکز آگروتکنیو (Agrotecnio) و دانشگاه لیدا (Lleida) در مجله ی «Trends in Plant Science» انتشار یافته است به بررسی تکامل سنبله های گندم از زمان شروع کشت آن توسط ساکنین بین النهرین باستان یعنی مهد کشاورزی در جهان می پردازد و نگرانی ها در مورد تاثیر تغییرات جوی بر این غلات مهم را بیان می کند.
در طول پروسه بومی سازی گندم، فنوتیپ گیاه در عرض چند صد سال دستخوش تغییرات سریع و در عرض هزاران سال دستخوش تغییرات آهسته شده است. فنوتیپ به خاصیت های بارز یک گیاه یا جاندار گفته می شود و همچون ی این تغییرات می توان به ضعیف شدن محور سنبله (Rachis)، افزایش اندازه بذر و کاهش یا ناپدید شدن داسه (awn) اشاره نمود.
داسه به خسهای سرتیزی که بر سر دندانه های گندم در خوشه وجود دارد گفته می شود.
بطور خاص، گونه های گندم داسه دار و بدون داسه در سرتاسر جهان یافت می شوند، اگرچه، مورد دوم در مناطقی با آب و هوای خشک خصوصاً در مراحل پایانی کشت در اواخر بهار که شرایط آن مشابه محیط های مدیترانه ای است، بیشتر یافت می شود.
روت سانچز-براگادو (Rut Sánchez-Bragado)، نویسنده اول این مطالعه می گوید: انجام مطالعاتی که نشان میدهد کدام گونه از گندم با شرایط مختلف محیطی، به ویژه تغییرات آب و هوایی بهترین سازگاری را دارد، حائز اهمیت می باشد. مطالعه گذشته می تواند ایده ای از تکامل کشت گندم در طول هزاران سال از زمان ظهور کشاورزی در میان النهرین باستان به ما بدهد.
جوزپ لوئیس آرائوس (Josep Lluís Araus)، استاد گروه زیست شناسی تکاملی، بوم شناسی و علوم محیطی می گوید: داسه ها بخش هایی از سنبله گیاه هستند که بطور سنتی با سازگاری گیاه با شرایط خشکی مرتبط بوده اند.
با این وجود، سوابق دیرینه شناسی و تاریخی نشان میدهد که برای بیش از 10 هزار سال بعد از بومی سازی سنبله گندم عمدتاً با داسه آن همراه بوده است و تنها در هزار سال اخیر است که در خیلی از موارد عدم وجود داسه دیده می شود، که نشان دهنده انتخاب احیانا غیرمستقیم گندم بدون داسه توسط کشاورزان است.
گوستاوو اسلافر (Gustavo A. Slafer)، محقق مسئول این مطالعه، می گوید: نقش داسه های گندم در عملکرد آنها با وجود دهه ها مطالعه هنوز بحث برانگیز است.
آیا وجود داسه روی سنبله برای گیاه و محصولات زراعی مفید است؟
آرائوس می گوید: بااینکه هیچ اتفاق نظر علمی وجود ندارد، اما همه چیز نشان دهنده آنست که در شرایطی که گیاه از تنش آبی رنج نمی برد، ظرفیت فتوسنتزی اضافی داسه ها سایر اثرات منفی بالقوه همچون کاهش حساسیت به بیماریهای قارچی را جبران نمی کند.
براگادو، نویسنده اول این مطالعه می گوید: با این وجود، در آب و هوای مرطوب، داسه ها رطوبت را جمع می کنند و می توانند موجب گسترش بیماریها شوند. بنابراین، از آنجا که جمعیت جهان بطور مداوم درحال بالا رفتن است، لازم است نقش داسه ها در وضعیت متغیر آب و هوایی ما بررسی شود تا نیاز جهان برای یک کالای غذایی اولیه مانند گندم برآورده شود.
پروفسور آرائوس می گوید که در وضعیت خشک، داسه ها خاصیت های فیزیولوژیکی بهتری نسبت به برگ ها دارند.
این مطلب Go Map را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط در نقشه
نظرات بینندگان نقشه در مورد این مطلب